Aile Hekimliği Çalışanları Sendikası (AHESEN), kalkan maske zorunluluğunun belli alanlarda yeniden getirilmesi gerektiği, aksi taktirde önümüzdeki aylarda mevsimsel grip vakalarının da eklenmesiyle sağlık sistemini zorlayacak düzeyde daha zor bir salgınla karşı karşıya kalabileceğimizi belirtti.
AHESEN Bilim Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Ersin Akpınar, "Şu anda örneğin hastanelerin acil servislerindeki yoğunluktan dolayı eczaneden test kiti alarak kendi kendine test yapanların büyük bir çoğunlukta olduğunu biliyoruz. Hastanelerde test olamayan kişileri de düşünürsek günlük sayının 100 binleri bulduğunu söyleyebiliriz" dedi.
1 kişi 19 kişiye hastalık bulaştırıyor
Prof. Dr. Akpınar, 17 Temmuz 2022 tarihine kadar ülkemizde toplam 15 milyon 524 bin 71 kişinin Covid-19 teşhisi aldığı, 99 bin 184 kişinin de Covid-19 nedeniyle vefat ettiğini kaydederek şunları söyledi:
"Mevcut rakamlar ve analizler, önümüzdeki haftaların oldukça zor geçeceğinin göstergesi. Sağlık Bakanı son açıklamasında 'vaka sayısının 40 kat arttığını, sağlık hizmet sunumunda yükün 3 kat arttığını' belirtti. R0 değeri bir hastalığın yayılım hızını belirtir. Yani bir hastanın bir ortama girince kaç kişiye hastalığı bulaştırabileceğini tanımlar.
Örneğin R0=1 ise, bir hasta bir kişiye bulaştırır demektir. R0 = 0.4 ise, yani 1'den küçük ise o hastalığın bulaştırıcılığı çok azalmış ve bitmek üzeredir denebilir. Şu an mevcut Covid varyantı BA.4.5'in R0 değeri 18.6. yani bir kişi yaklaşık 19 kişiye hastalığı bulaştırabiliyor. Şimdiye kadar görülen en bulaşıcı varyant. Zira Wuhan'da ortaya çıkan ilk SARS-Cov2 virüsünün R0 değeri 3.3 idi. Daha sonra Delta varyantı 5.1, Omicron 9.5 ve BA.2 varyantı 13.3 R0 değeriyle geldi. Kızamık virüsünün R0 değerinin dahi 12 ila 18 olduğu düşünülürse BA.4.5 varyantının 18.6 olan R0 değerinin ne kadar yüksek olduğu anlaşılabilir."
Artış hızı hiç bu kadar hızlı olmamıştı
AHESEN Genel Başkanı Dr. Gürsel Özer ise yaşlı, kırılgan, obez, kalp ve akciğer hastalıkları olanlar için Covid-19'un "doğal ötesi bir seleksiyon, ölümün erkene alınması" anlamına gelecek bir pandemiye yol açtığını belirterek "Bu nedenle sistem sizi korumuyorsa, siz kendinizi koruyacaksınız" dedi.
Dr. Özer, "Tüm önlemler kaldırıldığı için Covid-19 vakalarındaki artış salgının başlangıcından beri hiç bu kadar hızlı olmamıştı" diyerek AHESEN olarak önerilerini şöyle sıraladı:
– Toplu alanlardan başlamak kaydı ile maske kullanım zorunluluğunun getirilmesi,
– Son aşısını 6 ay geçenlerin yeniden hatırlatma dozunun yapılması,
– Eylül ayında okulların da açılacağı düşünüldüğünde, 12 yaş ve altı çocukların da aşılama programında yer alması,
– PCR testi yaptırmak için hekim istemi şartı kaldırılmalı. Bu uygulama ile acillerde test yaptırmak isteyenler uzun kuyruklar oluşturuyor ve bulaş riskini artırmanın yanı sıra, zaten tıkanma noktasında olan acil hizmetlerine ek yük getiriyor. Bu nedenle PCR testinin, her şüpheli hastada yaptırılması, hızla PCR testi yapılacak merkezler açılması ve isteyen her kişinin test yaptırabileceği alanlar oluşturulması,
– Pozitif vakaların izolasyon süresinin en az 10 gün olarak belirlenmesi,
– Baş ağrısı, öksürük, burun akıntısı olanların kendilerini covid pozitif gibi düşünüp izolasyona girmesi, filyasyon ekiplerinin tekrar oluşturulması ve saha çalışmalarına başlanması, sahada da test için numune alımının hızlandırılması,
– Ayrıca Covid-19'un sağlık çalışanları için koşulsuz olarak meslek hastalığı sayılması.
Ölümler 5 kat arttı
Dr. Özer, önümüzdeki günlerde Covid-19 salgınına ek olarak mevsimsel gribin de eklenmesi ile yaşanacak hasta yoğunluğu için ASM ve hastanelerde gerekli tedbir ve hazırlıkların yapılmasının da hayati önem taşıdığını vurgulayarak şu ifadeleri kullandı:
"Hekim ve sağlık personelinin kişisel koruyucu ekipmanları ile gerekli destek personelin planlanması ve görevlendirilmesi sağlık sisteminin yükünün sıkıntıya mahal vermeden devam ettirilebilmesini sağlayacaktır. Hekimlerin ve sağlık çalışanlarının özlük haklarının bir an evvel, süratle sorun olmaktan çıkarılarak iyileştirilmesi zorunludur.
Eylül ayında sağlık sisteminin yaşayacağı yük nedeniyle 'iflas etmemesi' için acil önlemler alınması gerekmektedir.
Son 6 haftada vaka sayısı 30.93 kat arttı, vefat sayısı 5.05 kat arttı. Günlük vaka sayısı 32 bin 162. Ölümler 5 kat arttı, hasta sayısı 31 kat arttı. Pandemi bitmedi tüm hızıyla hala devam ediyor. Önlem almak için neyi bekliyoruz?
'Virüs bizi hiç terk etmedi'
Diğer yandan Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, virüsün bulaşıcılığının yüksek olduğunu hatırlattı.
Özlü "Artık yasaklar yok, kapatmalar yok, zorunlu maske kullanımı yok. Risk gruplarının kendini koruması gerekiyor. Diğer insanlarla mesafesini koruyacak, maskesini takacak, sosyal alanlarda ya bulunduğu ortamları havalandıracak ya da kapalı yerlere girmeyecek. Bunlara dikkat edecek ve mutlaka aşılarını güncelleyecek" dedi.
Bayram sonrası vaka sayılarındaki artışlara da işaret eden Prof. Dr. Özlü, "Araya bayram girdi. Bütün Türkiye'de ciddi bir trafik oldu. Çok uygun bir bulaşma ortamı oluştu. Şimdi bayram sonrası aile boyu hastalıklar başladı. Bunun önümüzdeki haftalar içinde giderek artacağını düşünüyorum. Virüs bizi terk etmedi" diye konuştu.
Semptomlar grip gibi ilerliyor
Covid-19'un şu an nezle benzeri semptomlarla ilerlediğine dikkat çeken Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Necla Tülek ise şunları söyledi:
"Şu an Covid-19 kaynaklı en sık gördüğümüz tablo, neredeyse bir nezle ya da hafif üst solunum yolu enfeksiyonu gibi ilerlemesi. Grip benzeri semptomları yaşayanların kesinlikle Covid ihtimalini düşünmeleri ve PCR testi yaptırmaları gerekiyor.
Semptomları olan kişilerin 7-10 gün kadar maske kullanımını sürdürmesi çok önemli. Bu varyantla birlikte hastalığa ilişkin klinik bulgular değişti. Koku-tat alamama, yüksek ateş ve solunum sıkıntısı gibi semptomlar çok azaldı."
YENİ MESAJ 
